Autor fotografija: Nada Stojčević
Na mestu na kome je ponirala omanja rečica zvana Perast, na aktivnom rasedu je nastao lučni kameni most, takozvana prerast nazvana Samar.
Prema zvaničnoj definiciji, prerast je lučni krečnjački svod, koji je zaostao od nekadašnje pećine u vidu prirodnog kamenog mosta.
Prerast Samar
U severoistočnom delu Kučajskih planina se nalazi prerast Samar, koja je okarakterisana kao Spomenik prirode III kategorije i nalazi se pod zaštitom države od 1955. godine.
Pripada ataru sela Kopajkošara, koje se nalazi u blizini Svrljiga. A oko 20 kilometara deli ovu prirodnu atrakciju od Žagubice, kada se krene u pravcu Bora.
Ovaj kameni most dostiže visinu od 15 metara, dok je njegova širina 14, a dužina 10 metara. Debljina stubova na koje se oslanja iznosi 18 i 20 metara.
Svetski rekord u boravku pod zemljom
Milutin Veljković, meštanin ovog sela je 1969. godine imao 35 godina. Kako se bavio speleologijom, rešio je da izvede jedan zanimljiv eksperiment.
U periodu od 24. juna 1969. do 29. septembra 1970. godine je neprekidno boravio sam u pećini. Budući da je to bilo 463 dana, on je oborio i svetski rekord u boravku pod zemljom, koji je ranije iznosio 109 dana.
Održavao je sve to vreme radio vezu sa ostalim meštanima i hranio se konzervama koje je poneo u pećinu. Takođe je imao i agregat, a za sve vreme boravka je vodio dnevnik, koji je kasnije pretočen u knjigu pod nazivom Pod kamenim nebom.
Iako je u tom periodu mnogo ljudi čulo za Milutina Veljkovića, njegov poduhvat i prerast Samar, nažalost to nije uticalo mnogo na popularizaciju tog mesta.
Zanimljivosti o pećini Samar
Kopajska reka nadomak sela Kopajkošara je formirala pećinu Samar, čiji su hodnici dugi više od 3 kilometra.
Važno je napomenuti da se ne preporučuje ovu pećinu samostalno obilaziti, jer u njoj ima dosta kaskada i virova, budući da izgleda kao kanjon.
Upravo ovde su pronađeni ostaci pećinskog medveda, kao i lobanja pećinskog lava, koja je prilično dobro očuvana.
